Uyuşturucu Madde İmal ve Ticareti Suçu
Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 188. Maddesinde yer düzenlenmiştir. Hükme göre Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal, ithal veya ihraç eden kişi hapis ve adli para cezası ile cezalandırılır.
Hükümde uyuşturucu madde ticareti 3. Fıkrada düzenlenmiş olup uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satan, satışa arz eden, başkalarına veren, sevk eden, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden, bulunduran kişinin hapis ve yine adli para cezası ile cezalandırılacağı beyan edilmiştir.
Suçun Nitelikli Hali
Ayrıca aşağıda sayılan hallerin varlığı nitelikli bir halin varlığı sonucunu doğuru ve alınacak ceza artırılır:
Ø Yukarıdaki fıkralarda belirtilen uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin eroin, kokain, morfin, sentetik kannabinoid ve türevleri veya bazmorfin olması
Ø Üçüncü fıkradaki fiillerin; okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi
Ø Suçların, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi
Ø Maddede tanımlanan suçların tabip, diş tabibi, eczacı, kimyager, veteriner, sağlık memuru, laborant, ebe, hemşire, diş teknisyeni, hastabakıcı, sağlık hizmeti veren, kimyacılıkla veya ecza ticareti ile iştigal eden kişi tarafından işlenmesi
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılması Suçu
TCK’da Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma suçu ayrı bir suç olarak düzenlenmiştir. Bu kapsamda hazırlanan 190. Maddeye göre; uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırmak için özel yer, donanım veya malzeme sağlayan, kullananların yakalanmalarını zorlaştıracak önlemler alan, kullanma yöntemleri konusunda başkalarına bilgi veren, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını alenen özendiren veya bu nitelikte yayın yapan kişi, hapis ve adlî para cezası ile cezalandırılır.
Kullanmak için Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Satın Almak, Kabul Etmek veya Bulundurmak ya da Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanmak
Ceza Kanununun 191. Maddesinde uyuşturucu madde kullanma suçu düzenlenmiş ve uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı, bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 171 inci maddesindeki şartlar aranmaksızın, beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verileceği belirtilmektedir.
Bu suçun işlenmesi ve ertelenmesi halinde de şüpheliye en az 1 yıl denetimli serbestlik tedbiri uygulanacak olup bu denetim süresi savcı kararı ile uzatılabilecektir. Erteleme süresi içinde yükümlülüklerini yerine getirmeyenler hakkında ise ertelenen kamu davası açılacaktır.
Suçun Nitelikli Hali
Bu suçun; okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi halleri ise nitelikli haller olup ceza artırımı uygulanır.
Etkin Pişmanlık Uygulanması
Uyuşturucu madde imla ve ticareti suçlarına iştirak edenler için kanun koyucu tarafından etkin pişmanlık hükmü düzenlenmiştir. Hüküm Türk Ceza Kanunu’nun 192. Maddesinde ele alınmış olmakla beraber ilgili suç ile yargılananlar lehine etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi için şu koşulların gerçekleşmesi gerekmektedir:
Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarına iştirak etmiş olan kişi;
· Resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, diğer suç ortaklarını ve uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin saklandığı veya imal edildiği yerleri merciine haber verilmesi
· Verilen bilginin suç ortaklarının yakalanmasını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini sağlaması
Bu iki koşul beraber gerçekleştiğinde kişi hakkında cezaya hükmolunmaz.
Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi;
· Resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettiğini merciine haber vermesi
· Suçluların yakalanmalarını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini kolaylaştırması
Yine bu koşullar beraber gerçekleştiğinde kişi hakkında cezaya hükmolunmaz.
Bu suçlar haber alındıktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir.
Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi ise; hakkında kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayı soruşturma başlatılmadan önce resmi makamlara veya sağlık kuruluşlarına başvurarak tedavi ettirilmesini isterse, cezaya hükmolunmaz.
Sonuç olarak belirtmek gerekir ki uyuşturucu madde imal ve ticareti başta olmak üzere, yer verilen suçlar ceza yargılaması gerektiren suçlar olup kişinin bu ağır suçlardan yargılanması ciddi bir savunma ihtiyacını doğurmaktadır. Bu nedenle bu suçların söz konusu olması durumunda hukuki yardım alınması oldukça önemlidir.